Bardzo często różnego rodzaju inwestycje budowlane wymagają solidnego zagęszczenia gruntu. Do prac tego typu wykorzystuje się zagęszczarki, czyli ciężkie maszyny budowlane, które za pomocą intensywnych wibracji sprawiają, że podłoże staje się bardziej zwarte i stabilne. Jakie rodzaje zagęszczarek znajdziemy na rynku i jakie jest ich zastosowanie w budownictwie? Omówimy to w poniższym poradniku.
Czym są zagęszczarki?
Zagęszczarki to specjalistyczne maszyny budowlane, służące do ubijania gruntu poprzez usuwanie spod jego powierzchni cząsteczek wody i powietrza. Proces ten przebiega na skutek intensywnych wibracji i dużego nacisku miejscowego na podłoże. W zależności od modelu, pojedyncza zagęszczarka jest w stanie zagęścić nawet kilkaset metrów kwadratowych gruntu w ciągu godziny.
Sprawdź również: Jak działa zagęszczarka do gruntu
Rodzaje zagęszczarek
Obecnie w użyciu są dwa podstawowe typy zagęszczarek: modele stopowe (tzw. skoczki lub ubijaki) oraz modele płytowe, które dzieli się z kolei na wersje jednokierunkowe i dwukierunkowe. Ostatnią grupą są zagęszczarki podwieszane.
Każda z tych maszyn ma swoje konkretne właściwości i różni się od pozostałych głównie masą i wielkością płyty roboczej. Inaczej przebiega także obsługa zagęszczarki. Tym samym rodzaj zagęszczarki można bez trudu dostosować do konkretnego zastosowania na placu budowy. Przy wyborze maszyny trzeba uwzględnić jej specyfikę pracy, ponieważ to od niej zależeć będzie m.in. ogólna wydajność i ekonomiczna opłacalność pracy (np. od wagi roboczej zależeć będzie to, ile pali zagęszczarka).
Zagęszczarki stopowe
Wykorzystywane są głównie do ubijania podłoża na niewielkiej powierzchni i w wąskich przestrzeniach, np. w wykopach. Zagęszczarki stopowe najczęściej osiągają masę od 30 do nieco ponad 100 kg. Z uwagi na swoją konstrukcję, większość maszyn tego typu wyposażona jest w silniki benzynowe, aczkolwiek cięższe modele mogą być napędzane silnikami Diesla. Za średniej klasy zagęszczarkę stopową trzeba zapłacić 10–15 tys. zł.
Zagęszczarki płytowe
Zagęszczarki płytowe wyróżniają się większą wydajnością powierzchniową niż ubijaki i jest to spowodowane przede wszystkim większą powierzchnią roboczą oraz większą masą urządzenia. Wersje płytowe zagęszczarek dzielimy na lżejsze zagęszczarki jednokierunkowe i cięższe zagęszczarki rewersyjne.
Zagęszczarki jednokierunkowe
Jednokierunkowe wersje zagęszczarek płytowych mogą poruszać się po gruncie wyłącznie do przodu. Oferują całkiem przyzwoitą wydajność powierzchniową, uzależnioną głównie od rozmiaru płyty roboczej i masy urządzenia. Droższe i większe modele są w stanie zagęścić nawet 600 m2 powierzchni w ciągu godziny. Zagęszczarki jednokierunkowe mogą osiągać wagę nawet do 260 kg.
Zagęszczarki dwukierunkowe (rewersyjne)
Dwukierunkowe modele zagęszczarek płytowych słyną z ogromnej wydajności powierzchniowej. Przystosowane są do zagęszczania gruntu na dużym obszarze, a ogromny ciężar sięgający nawet 1 tony przekłada się na doskonałe rezultaty już w pojedynczym przebiegu. Niestety wraz ze skutecznością działania, idzie w parze wysoka cena tego sprzętu, która może sięgać nawet 100 tys. zł.
Sprawdź również: Zasada działania rewersu w zagęszczarce
Zagęszczarki podwieszane
Do bardziej specjalistycznych urządzeń zaliczają się zagęszczarki podwieszane. Są to maszyny również stworzone do ubijania gruntu, ale od wyżej wspomnianych różnią się sposobem użytkowania. Modele podwieszane jak sama nazwa wskazuje, podwiesza się pod różnego rodzaju maszyny budowlane wyposażone w system hydrauliczny, np. minikoparki. Dzięki temu zagęszczarkami podwieszanymi można zagęszczać trudno dostępne miejsca i połacie ziemi o dużym nachyleniu czy nieregularnym kształcie – pozwala na to specyficzna budowa zagęszczarki.
Zastosowanie zagęszczarek
Zagęszczarki wykorzystywane są w szeroko pojmowanym budownictwie. Wynika to z faktu, że niemal każda większa inwestycja budowlana czy roboty ziemne wymagają solidnego przygotowania gruntu – w tym jego zagęszczenia i stabilizacji. Na szczęście szeroki wybór wśród modeli zagęszczarek pozwala z łatwością wybrać urządzenie o najwyższej wydajności w konkretnym przypadku.
Branża budowlana
Różnego typu urządzenia zagęszczające grunt wykorzystywane są w całej branży budowlanej. Zagęszczarki są w stanie ubić i ustabilizować grunt wykonany z ziemi, piasku, kamienia, tłucznia, mas bitumicznych, kostki brukowej, a nawet betonu i asfaltu. Oczywiście w przypadku niektórych podłoży trzeba dodatkowo wyposażyć zagęszczarkę w specjalne akcesoria – np. płytę elastomerową jeśli trzeba ubić kostkę brukową czy zraszacz z wodą podczas zagęszczania asfaltu.
Sprawdź również: Jak zagęścić mokry grunt
Kształtowanie krajobrazu
Z zagęszczarek korzysta się podczas wielu robót ziemnych – w tym prac związanych z kształtowaniem krajobrazu. Stabilizacji często wymagają różne wzniesienia, skarpy czy uskoki. To właśnie przy takich robotach dobrze radzą sobie zagęszczarki podwieszane, które przystosowane są do ubijania stromo usypanych mas ziemi.
Konserwacja i naprawa dróg
Funkcjonalność zagęszczarek jest bardzo chętnie wykorzystywana podczas robót drogowych. Trwałość nawierzchni odgrywa tam ogromną rolę i z tego też powodu do stabilizacji gruntu pod budowę dróg wykorzystuje się ciężkie i duże maszyny do zagęszczania. Również systematyczna naprawa dróg wymaga zastosowania większych lub mniejszych zagęszczarek wibracyjnych – zależnie od wielkości powierzchni. Co ciekawe, z pomocą zwykłych zagęszczarek płytowych, można zagęszczać również asfalt. Wtedy takie zagęszczarki do asfaltu muszą zostać wyposażone w specjalne zasobniki i opryskiwacze z wodą.
Inne zastosowania
Wibracyjne zagęszczarki do gruntu oprócz typowych prac budowlanych, wykorzystywane są podczas wielu innych robót ziemnych, również na mniejszą skalę. Wąskie zagęszczarki stopowe służą do zagęszczania podłoża w wykopach (np. przed położeniem rur kanalizacyjnych), a małe zagęszczarki jednokierunkowe stosowane są do ubijania nawierzchni z kostki brukowej.
Sprawdź również: Jakie są koszty eksploatacji zagęszczarki
Najczęściej zadawane pytania
Poznaj odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania na temat rodzajów i zastosowań zagęszczarek do gruntu.
Jaka jest różnica między zagęszczarką płytową a zagęszczarką stopową?
Zagęszczarki płytowe mają większą powierzchnię roboczą i oferują większą wydajność powierzchniową niż tzw. skoczki. Z kolei zagęszczarki stopowe dzięki wąskiej konstrukcji lepiej sprawdzą się podczas pracy w ciasnych przestrzeniach, np. w wykopach.
Czy zagęszczarki można używać na każdym rodzaju gruntu?
Zagęszczarki przystosowane są do ubijania raczej zwięzłego gruntu, który zachowuje swoją strukturę niezależnie od panujących warunków. Tym samym nie zaleca się zagęszczania w ten sposób np. terenów bagnistych, mokradeł i podobnych. Zagęszczarki przystosowane są do ubijania czarnej ziemi, podłoży kamienistych, tłucznia, asfaltu, mas bitumicznych, betonu czy kostki brukowej.
Czy mogę użyć benzynowej zagęszczarki w pomieszczeniach?
Zagęszczarki benzynowe, podobne jak te z silnikami wysokoprężnymi, emitują szkodliwe dla zdrowia spaliny. Tym samym praca tymi urządzeniami w pomieszczeniach zamkniętych jest całkowicie niedopuszczalna. W takich sytuacjach zaleca się korzystanie z zagęszczarek elektrycznych (przewodowych lub akumulatorowych).
Czy zagęszczarki można wynająć?
Wynajem zagęszczarek to popularna usługa niemal wszystkich wypożyczalni sprzętu budowlanego. Ceny wynajmu zagęszczarki przeważnie wahają się w granicach 100–200 zł/dobę. Wszystko jednak zależy od rodzaju wynajmowanego sprzętu – z pewnością droższe będą modele rewersyjne, a tańsze skoczki lub wersje jednokierunkowe.
Podsumowanie
Zagęszczarki to podstawowy sprzęt budowlany wykorzystywany przy różnego rodzaju pracach ziemnych. Ceny tych urządzeń mogą sięgać od kilku do nawet kilkuset tysięcy złotych w przypadku ich zakupu. Bardziej opłacalny może być natomiast okazjonalny wynajem sprzętu, aczkolwiek wszystko zależy od częstotliwości i intensywności przeprowadzanych robót budowlanych. Najważniejsze jest to, aby dostosować rodzaj zagęszczarki do rozmiaru, kształtu i specyfiki powierzchni, która ma zostać ustabilizowana.