Zdecydowana większość inwestycji budowlanych, wiąże się z koniecznością solidnego zagęszczenia gruntu. Stabilne podłoże nie stwarza ryzyka osuwania czy opadania i jest to bardzo istotne podczas budowy nieruchomości czy ciągów komunikacyjnych. W procesie zagęszczania podłoża biorą udział różnego rodzaju maszyny, nazywane zagęszczarkami. O tym jak działają urządzenia tego typu, opowiemy w dzisiejszym artykule.
Co to jest zagęszczarka do gruntu?
Zagęszczarki do gruntu to urządzenia budowlane wykorzystywane do ubijania podłoża sypkiego, spoistego, żwirowego lub piaszczystego. Zagęszczana powierzchnia może składać się ze zwykłej ziemi, piasku, kamienia, tłucznia, mas bitumicznych, betonu lub asfaltu. Za pomocą zagęszczarek można również wyrównać nawierzchnię z kostki brukowej. Ważne jest to, aby każdorazowo dobrać odpowiedni typ zagęszczarki do rodzaju ubijanej masy gruntowej.
Jakie są typy zagęszczarek do gruntu?
Zagęszczarki możemy docelowo podzielić na trzy rodzaje. Będą to ubijaki (tzw. skoczki, zagęszczarki stopowe), zagęszczarki płytowe (w tym modele jedno- i dwukierunkowe) oraz zagęszczarki podwieszane.
Do najmniejszych pod kątem powierzchni płyty roboczej zaliczają się ubijaki. Ich wąska konstrukcja sprawdza się podczas pracy na ograniczonych przestrzeniach. Bardziej wydajne powierzchniowo są z kolei zagęszczarki płytowe wibracyjne, które można podzielić na zagęszczarki jednokierunkowe i zagęszczarki rewersyjne (sprawdź przy okazji: Zasada działania rewersu w zagęszczarce).
Do bardziej specjalistycznych zaliczają się z kolei modele podwieszane, które mocuje się do wysięgników innych maszyn budowlanych, np. minikoparek. Budowa zagęszczarek podwieszanych pozwala na ich użycie na bardzo stromych i trudno dostępnych połaciach terenu.
Więcej informacji na temat podziału zagęszczarek, znajdziesz w artykule: Rodzaje i zastosowanie zagęszczarek.
Proces zagęszczania gruntu
Zagęszczanie gruntu odbywa się poprzez szybkie i intensywne wibracje oraz duży nacisk punktowy wywierany na powierzchnię gruntu. To powoduje natychmiastowe uwolnienie cząsteczek wody i powietrza uwięzionych wewnątrz masy gruntowej. Dzięki temu zwiększa się nośność gruntu, zmniejsza ryzyko jego odkształcenia i wrażliwość na czynniki atmosferyczne. Konieczność zagęszczenia gruntu zachodzi wtedy, gdy ma on spełniać funkcję nośną, a więc m.in. w różnego rodzaju pracach drogowych podczas budowy dróg, chodników czy ścieżek rowerowych.
Sprawdź również: Jak sprawdzić, czy grunt jest dobrze zagęszczony?
Czynniki wpływające na skuteczność zagęszczania gruntu
Zagęszczanie podłoża to o wiele bardziej skomplikowany proces, niż może się wydawać. Najważniejszym czynnikiem, który ma wpływ na skuteczność zagęszczania gruntu jest z pewnością jego rodzaj. W zależności od tego, czy grunt będzie bardziej sypki lub spoisty, można uzyskać różny stopień zagęszczenia. Do tego dochodzi sprzęt wykorzystany do procesu zagęszczania, który może dysponować różną wydajnością powierzchniową i mocą zagęszczania.
Sprawdź również: Zagęszczarki – bezpieczeństwo w pracy
Kluczowe parametry zagęszczarki
Przed wyborem konkretnej zagęszczarki do pracy w terenie, należy bezwzględnie wziąć pod uwagę rodzaj masy gruntowej do ubicia, ogólną wydajność powierzchniową maszyny, a także jej kluczowe parametry.
Siła odśrodkowa
Siła odśrodkowa w dużym stopniu przekłada się na ogólną wydajność sprzętu. Im będzie ona większa, tym z większą siłą maszyna może ubijać podłoże. Siła odśrodkowa wyrażana jest w kiloniutonach (kN). Mniejsze modele jednokierunkowe dysponują siłą odśrodkową na poziomie ok. 12–20 kN. Z kolei zagęszczarki rewersyjne mogą zapewniać wartości wynoszące nawet 60–100 kN.
Typ silnika
Typ silnika zawsze związany jest z wielkością i ciężarem zagęszczarki. Większe i cięższe maszyny napędzane są silnikami wysokoprężnymi (Diesla), a mniejsze urządzenia silnikami benzynowymi lub elektrycznymi (nawet akumulatorowymi). Silniki Diesla pracują głośniej, są bardziej masywne, trwałe i cięższe, a jednocześnie zużywają mniej paliwa. Niestety w parze idzie odczuwalnie wyższa cena silników wysokoprężnych. Silniki benzynowe to w praktyce przeciwieństwo silników Diesla.
Moc silnika
Moc silnika powinna być wystarczająca, aby zasilić układ wibracyjny zagęszczarki i zapewnić jej przyzwoitą prędkość roboczą. Średniej wielkości ubijaki i zagęszczarki jednokierunkowe wyposażone są najczęściej w silniki benzynowe o mocy 1–4 kW. Zagęszczarki dwukierunkowe z kolei z uwagi na swój ciężar napędzane są silnikami Diesla, których moc może sięgać nawet 20 kW. Warto dodać, że moc silnika przekłada się na to, ile pali zagęszczarka.
Waga zagęszczarki
Waga zagęszczarki to jeden z kluczowych parametrów, który należy wziąć pod uwagę przy zakupie tego typu sprzętu. Im cięższa zagęszczarka, tym mocniej może zagęścić podłoże i na większej głębokości. Rozpiętość wagowa zagęszczarek jest bardzo duża. Waga modeli jednokierunkowych oscyluje w granicach 20–170 kg, a dwukierunkowych w przedziale 90–1000 kg. Podsumowując, z masy zagęszczarki bezpośrednio wynika to, jak głęboko zagęszcza zagęszczarka.
Wymiary i kształt płyty
Wielkość płyty wibrującej lub stopy ubijaka również odgrywa duże znaczenie, ponieważ przekłada się na ogólną wydajność powierzchniową urządzenia. Jednocześnie im większa powierzchnia styku maszyny z podłożem, tym większy będzie rozkład masy i mniejszy nacisk punktowy.
Sprawdź również: Zagęszczarki – problemy i usterki
Jakie są korzyści korzystania z zagęszczarki do gruntu?
Zagęszczarki do gruntu to niezwykle przydatne maszyny, wykorzystywane w szeroko pojmowanym budownictwie. Dzięki nim możliwe stają się szybkie zagęszczenie i stabilizacja podłoża pod przyszłe inwestycje. Pracę ułatwia szeroki wybór tego typu urządzeń, dzięki którym można uzyskać różny stopień zagęszczenia gruntu. Warto dodać, że w zależności od rodzaju maszyny, inaczej wyglądać będzie obsługa zagęszczarki.
Sprawdź również: Jak zagęścić mokry grunt?
