Styropian to znany wszystkim fachowcom i amatorom budownictwa materiał budowlany o ogromnym zastosowaniu i dobrych właściwościach termoizolacyjnych. Jednym z rodzajów styropianu jest polistyren ekstrudowany XPS, czyli inaczej styrodur. Czym wyróżnia się omawiany materiał, jakie ma zastosowanie oraz właściwości? Na te i inne pytania związane ze styrodurem odpowiemy w dzisiejszym artykule.
Styrodur (polistyren ekstrudowany XPS) – definicja
Polistyren ekstrudowany (XPS) inaczej styrodur to popularny materiał budowlany, wykonany ze spienionego polistyrenu i wytwarzany poprzez ciągłą ekstruzję (przetwarzanie) płyt – wytłaczanie przez głowicę szczelinową. Styrodur przypomina jednorodną pianę, w której komórki mają kształt nieregularnych wielościanów, ściśle do siebie przylegających. Taka konstrukcja powoduje, że styrodur jest bardziej wytrzymały mechanicznie od klasycznego styropianu, a jednocześnie zapewnia lepsze właściwości termoizolacyjne. Ponadto zwięzła budowa tego materiału przekłada się na bardzo niską nasiąkliwość.
Sama nazwa polistyrenu ekstrudowanego “styrodur” to wyłącznie nazwa handlowa, stosowana przez jednego z producentów tego produktu, niemieckiej firmy BASF (z niem. Badische Anilin- und Soda-Fabrik). Oczywiście producentów jest więcej, zaliczyć do tej listy można firmę Synthos wytwarzającą polistyren ekstrudowany pod nazwą handlową Synthos XPS czy markę Austrotherm produkującą styropian XPS TOP.
Technologia produkcji styropianu ekstrudowanego sięga lat 60. XX w. Niemniej stale trwają badania nad modernizacją procesu produkcyjnego i poprawy właściwości termoizolacyjnych styropianu XPS. Wynikiem takich prac badawczych jest produkt o nazwie Synthos XPS PRIME wspomnianej już marki Synthos. Producent przedstawia to jako nowoczesny materiał izolacyjny, który w dodatku produkowany jest w sposób ekologiczny (bez obecności szkodliwych freonów).
Styrodur – właściwości i zastosowanie
Z uwagi na dobre właściwości termoizolacyjne (współczynnik przenikania ciepła λ na poziomie 0,032 - 0,036 W/m·K), polistyren ekstrudowany wykorzystywany jest do ocieplania takich elementów jak:
- ściany fundamentowe
- ściany piwniczne
- płaskie dachy odwrócone
- podłogi
Ponadto płyty XPS są wysoce odporne na ściskanie i wytrzymują naprężenia ściskające przy 10% odkształceniu od 200 do 700 kPa. Równie atrakcyjny jest współczynnik nasiąkliwości wodą, który dla styroduru wynosi ≤ 0,30 do ≤ 0,70.
Wszystkie te cechy sprawiają, że styrodur doskonale sprawdza się podczas ocieplania pomieszczeń o dużym wskaźniku wilgotności. Gładka powierzchnia płyty nie chłonie wód gruntowych czy wody deszczowej. Tym samym materiał ten odporny jest na degradację czy rozwój mikroorganizmów. Ponadto styrodur pozostaje wysoce odporny na ściskanie i uszkodzenia mechaniczne. Dzięki temu montaż płyt XPS przebiega sprawniej, ponieważ styropian ten nie kruszy się ani nie pęka podczas cięcia lub układania.
⬇️ Polecane elektronarzędzia
Klucz udarowy 1″ Milwaukee M18 ONEFHIWF1-0X...
Klucz udarowy 1″ Milwaukee M18 ONEFHIWF1-0X One-Key (+ walizka)3 405,87 zł2 860,93 złMłot kujący SDS-MAX Milwaukee K500S
Młot kujący SDS-MAX Milwaukee K500S4 352,97 zł3 700,02 złMłotowiertarka pneumatyczna SDS-Plus Ryobi R18SDS-0
Młotowiertarka pneumatyczna SDS-Plus Ryobi R18SDS-0599,00 zł587,02 złMłotowiertarka SDS-Plus AEG PowerTools KH24IE
Młotowiertarka SDS-Plus AEG PowerTools KH24IE899,99 zł728,99 złObcinak hydrauliczny Milwaukee C12PC-0
Obcinak hydrauliczny Milwaukee C12PC-0822,87 zł691,21 zł
Styrodur – idealny styropian na fundamenty!
Doskonałe właściwości termoizolacyjne styroduru sprawiają, że jest to idealny materiał służący do ocieplania ścian zewnętrznych – w tym szczególnie na terenach o podwyższonej wilgotności. Doskonale sprawdza się w formie izolacji obwodowej fundamentów. Dzięki wysokiej odporności na ściskanie, a także bardzo niskiej nasiąkliwości, styrodur jak żaden inny materiał budowlany, świetnie wpisuje się w potrzeby trwałej izolacji zewnętrznych ścian fundamentowych.
Podczas montażu nie kruszy się i nie rozpada na skutek mocnego docisku. Nie stanowi również problemu jego obróbka, a w sklepach znajdziemy różne rozmiary płyt XPS o grubości od 20 do 120 mm. Dzięki temu łatwo dopasujemy rozmiar płyt XPS nie tylko do naszych oczekiwań względem właściwości termoizolacyjnych, ale również warunków technicznych, takich jak docelowa grubość ścian fundamentowych.
Jak i czym ciąć styrodur?
Cięcie płyt XPS może przebiegać na dwa sposoby: na zimno i na ciepło. W przypadku cięcia na zimno, można wykorzystać takie narzędzia jak nóż introligatorski, brzeszczoty do elektronarzędzi czy zwykły, ostry nóż kuchenny. W przypadku cięcia na gorąco wykorzystuje się plotery lub noże termiczne, a nawet amatorskie zestawy składające się z drutu oporowego. W przypadku domowego zastosowania, warto postawić na ostry brzeszczot lub ewentualnie nóż termiczny – najtańsze urządzenie tego typu kosztuje ok. 100–160 zł i przyda się również do cięcia zwykłego styropianu. Trzeba jedynie pamiętać, aby podczas cięcia na gorąco robić to na otwartym powietrzu, ponieważ na skutek topienia styropianu, mogą uwalniać się substancje szkodliwe dla zdrowia.
⬇️ Polecane noże introligatorskie
Nóż Ryobi RSK18 z łamanym ostrzem 18 mm
Nóż Ryobi RSK18 z łamanym ostrzem 18 mm22,99 zł22,53 złNożyk Fastback z przechowywanym ostrzem Milwaukee
Nożyk Fastback z przechowywanym ostrzem Milwaukee131,61 zł64,99 zł
Czym kleić płyty XPS – jaki klej do styroduru wybrać?
Najlepszym rozwiązaniem są kleje poliuretanowe w formie wygodnej do nakładania pianki. Klej taki rozprowadza się pasami co ok. 20–30 cm na płytę XPS, przy pomocy specjalnego pistoletu montażowego. Co ważne, tego typu kleje bardzo szybko chwytają i twardnieją, przez co już chwilę po przyłożeniu płyty do ściany, praktycznie nie można jej oderwać, a jedynie skorygować położenie. Warunkiem sukcesu jest oczywiście wcześniejsze odpylenie i zagruntowanie podłoża. Za puszkę/tubę kleju do płyt XPS trzeba zapłacić ok. 60–70 zł. Do tego należy doliczyć koszt pistoletu (ok. 30–70 zł) oraz ewentualnie specjalnego czyścika na bazie acetonu.
Ważne jest to, aby kleje do styroduru nie zawierały w sobie rozpuszczalników. W przeciwnym razie będą one powoli rozpuszczać styropian, powodując jego degradację. Cenną uwagą jest również to, aby wszelkie czynności związane z użyciem rozpuszczalników wykonywać z dala od płyt styropianowych, np. mycie/przepłukiwanie pistoletu czyścikiem (aceton błyskawicznie rozpuszcza styropian!).
Styrodur czy styropian – co lepsze?
Jeżeli planujemy różnego typu prace dociepleniowe, to wiele lepszym rozwiązaniem okaże się wybór styroduru (styropianu XPS). Ma on lepsze właściwości termoizolacyjne, większą wytrzymałość na zawilgocenie i odporność mechaniczną. Ponadto już mniej istotną cechą jest fakt, że styrodur jest barwiony i różni się kolorem od klasycznego, białego styropianu (najczęściej kolor płyt XPS odpowiada kolorystyce stosowanej powszechnie w swoich produktach przez danego producenta).
Ile kosztuje styrodur?
Ceny styropianu XPS różnią się w zależności od grubości płyt i ich rodzaju. Średnia cena za opakowanie styroduru waha się w granicach 120 – 260 zł. W opakowaniu może znajdować od kilku do kilkunastu płyt styropianowych – im grubsze, tym będzie ich mniej.
Podczas montażu lub obróbki styroduru mogą przydać się przeróżne elektronarzędzia, takie jak wiertarki udarowe lub młotowiertarki, dzięki którym np. zakotwiczymy płyty XPS do ściany przy pomocy specjalnych kołków. Rodzaj zastosowanych urządzeń i narzędzi ręcznych, zależeć będzie od konkretnego przeznaczenia i miejsca montażu styroduru. Bez względu jednak na miejsce montażu i powierzchnię roboczą, koniecznie należy ubrać się w odzież BHP – w tym rękawice robocze i buty robocze.
