Wiercenie w metalu wymaga odpowiedniego przygotowania narzędzi oraz nieco doświadczenia. Obróbka tego materiału może okazać się wyjątkowo kłopotliwa szczególnie dla mniej doświadczonych majsterkowiczów. Jak zatem skutecznie wiercić otwory w metalu i jakie wiertła sprawdzą się w tym najlepiej? W dzisiejszym artykule dokładnie opiszemy ten proces i przedstawimy odpowiednie rozwiązania technologiczne.
Wiertła do metalu – rodzaje, zastosowanie
Wiertła uniwersalne – bardzo popularny rodzaj wierteł, głównie z uwagi na swoją wszechstronność i niewielką cenę. Można je stosować do wiercenia nie tylko w metalu, ale również w tworzywach sztucznych oraz w drewnie. Bardzo dobrze sprawdzą się podczas wiercenia w miedzi, aluminium czy innych miękkich metalach.
Wiertła widiowe – wykonane z węglika spiekanego. Z powodzeniem wykorzystywane są do obróbki stali nierdzewnej oraz stali o większej twardości (w tym kolejowej i stali stopowej). Sprawdzą się również przy wierceniu w elementach żeliwnych oraz wykonanych ze stopów tytanowych.
Wiertła kobaltowe – również charakteryzują się pewną uniwersalnością. Sprawdzą się do obróbki zarówno miękkich, jak i twardych materiałów. Odznaczają się kilkukrotnie wyższą wytrzymałością niż tradycyjne wiertła stalowe. Wiertła tego rodzaju posiadają specjalną powłokę kobaltową, dzięki czemu są bardziej odporne na ścieranie oraz tępienie. Głównym materiałem stosowanym do ich produkcji jest stal chromo-wanadowa. Wiertła kobaltowe najczęściej oznaczone są symbolem HSSCo lub HSS-Co.
Wiertła ze stali szybkotnącej HSS – kolejna popularna odmiana wierteł. Doskonale sprawdzi się do wiercenia w metalu, stali nierdzewnej oraz twardej stali. Sprawdzą się również przy obróbce innych materiałów jak np. drewno czy elementy z tworzywa sztucznego. Wiertła HSS cechują się dużą precyzją wiercenia.
Wiertła tytanowe (TiN) – dosyć specyficzna, ale również popularna wśród bardziej doświadczonych majsterkowiczów grupa wierteł. Są to wiertła powlekane specjalną powłoką z azotku tytanu. Charakteryzują się sporą odpornością na ścieranie i wykorzystywane są do wiercenia m.in. w twardej stali, stali nierdzewnej oraz do metalu o dużej twardości. Ogólnie rzecz biorąc wiertła tytanowe są bardziej wytrzymałe od wcześniej omawianych wierteł kobaltowych. Na koniec ważna uwaga! Podczas obróbki stopów aluminium tym wiertłem, należy stosować odpowiednie chłodzenie.
Wiertła diamentowe – wbrew powszechnej opinii nie są to wiertła w całości wykonane z syntetycznego diamentu. Wykorzystuje się go jedynie do wzmocnienia końcówki wiertła. Dzięki temu osiąga się największą odporność na tępienie i ścieranie. Wiertła diamentowe stosuje się do obróbki twardych metali oraz żelaza.
⬇️ Polecane elektronarzędzia
Młotowiertarka pneumatyczna SDS-Plus Ryobi R18SDS-0
Młotowiertarka pneumatyczna SDS-Plus Ryobi R18SDS-0599,00 zł587,02 złMłotowiertarka SDS-Plus AEG PowerTools KH24IE
Młotowiertarka SDS-Plus AEG PowerTools KH24IE899,99 zł728,99 złPilarka tarczowa AEG PowerTools KS 66-2
Pilarka tarczowa AEG PowerTools KS 66-2959,99 zł777,59 złSzlifierka kątowa Ryobi RAG800-125G 800 W
Szlifierka kątowa Ryobi RAG800-125G 800 W259,00 zł253,82 zł
Wiercenie w metalu miękkim – od czego zacząć?
Do wykonania otworu w miękkim metalu potrzebna będzie wiertarka i wiertło do metalu. O ile rodzaj wiertarki praktycznie nie powinien robić żadnej różnicy, tak nie każde wiertło nada się do wiercenia w tym materiale. Otóż należy zaopatrzyć się w specjalne wiertło do metalu – nawet najtańsze. Do ich produkcji wykorzystuje się najczęściej stal węglową lub szybkotnącą. W przypadku metali miękkich doskonale sprawdzą się wiertła podszlifowywane lub walcowane.
Jak wiercić w miękkim metalu?
Wiadomo już jakiego sprzętu użyć do wiercenia w miedzi, mosiądzu, aluminium czy innym, miękkimi metalu. Drugą kwestią jest to jak wiercić. O dziwo nie jest to takie proste. Wiertło może na początku ślizgać się po powierzchni i zakleszczyć w trakcie wiercenia. Jak więc ułatwić sobie zadanie i uniknąć problemów z wierceniem?
Wystarczy trzymać się kilku ważnych wskazówek:
- Przed przystąpieniem do wiercenia, dokładnie zmierz średnicę wiertła i zaznacz miejsce przewiertu.
- Użyj maksymalnej prędkości obrotowej wiertarki, tak aby wykonać otwór w możliwie jak najkrótszym czasie.
- Jeżeli powierzchnia metalu jest śliska, miejsce wiercenie możesz nabić punktakiem lub użyć wiertła o mniejszej średnicy. Pozwoli to zminimalizować problem ślizgającego się wiertła.
- Nie wywieraj zbyt wysokiego nacisku na wiertarkę.
Wiercenie w twardym metalu – ważne wskazówki
Aby skutecznie wiercić w twardszych materiałach, należy przede wszystkim dobrać odpowiedni rodzaj wiertła. W tym przypadku zaleca się wykorzystanie droższych egzemplarzy kobaltowych, tytanowych lub diamentowych. Podczas wiercenia w twardym metalu bardzo ważny jest nieco większy docisk wiertarki, niż ma to miejsce dla miękkich stopów metali. Zbyt mały docisk spowoduje ślizganie się wiertła po materiale i wytworzenie nadmiaru ciepła, które może nadpalić ścianki otworu lub nawet permanentnie uszkodzić wiertło.
Jaka prędkość obrotowa do wiercenia w metalu?
Z ogólnej zasady wynika, że im twardszy obrabiany materiał, tym prędkość wiercenia powinna być mniejsza. Faktycznie w przypadku obróbki metalu można uznać tę regułę za prawidłową, jednak z praktycznego punktu widzenia, właściwe ustawienie prędkości wiercenia będzie nieco kłopotliwe.
Zależy ona bowiem nie tylko od twardości elementu, ale również od średnicy wiertła – im mniejsza, tym większa prędkość skrawania. Z racji tego, że utrzymanie i zadanie konkretnej prędkości obrotowej w ręcznych wiertarkach jest niemal niewykonalne, o sukcesie wiercenia decydować będą w sporej mierze wprawne ręce i doświadczenie operatora.
Przegrzane wiertło – jak odprowadzić ciepło podczas wiercenia?
Wysoka temperatura, która powstaje podczas wiercenia w metalu, powinna zostać skutecznie odprowadzona. Inaczej może drastycznie obniżyć wytrzymałość wiertła lub doprowadzić nawet do jego zniszczenia. Ciepło podczas wiercenia odprowadzane jest poprzez wydobywające się na zewnątrz wióry i absorbowane jest poprzez samo wiertło oraz obrabiany materiał.
O ile w przypadku cienkich warstw metalu, krótkotrwałe zwiększenie temperatury w obszarze wiercenia nie powinno stanowić zagrożenia, tak podczas twardych stopów może okazać się kłopotliwe. Wtedy warto zastosować odpowiednie chłodziwo. Bez względu jednak na rodzaj obrabianego metalu, należy unikać chłodziwa w formie zwykłej wody, która może powodować korozję. W tym celu wykorzystuje się specjalne oleje oraz smary, które nie tylko skutecznie odprowadzają ciepło, ale również zmniejszają tarcie.
Sprawdż także inne poradniki na naszym blogu, przedstawiające np. cięcie wodą czy wiercenie w drewnie.
