Podstawowa obróbka drewna nie powinna dla nikogo stanowić problemu. Czynności takie jak szlifowanie, cięcie czy też wiercenie w drewnie nie wymagają specjalistycznego sprzętu. Drewno to wdzięczny materiał, który dosyć prosto poddaje się obróbce. Nie mniej jednak warto znać podstawowe zasady i rodzaje sprzętu, który przyda się podczas wykonywania otworów w drewnie.
Czym wiercić w drewnie?
Do wykonania otworu w drewnie, potrzebujemy odpowiedniego elektronarzędzia. Archaiczne wiertarki ręczne o prostej przekładni już dawno odeszły do lamusa. Obecnie przodują mocne i wydajne rozwiązania akumulatorowe lub zasilane sieciowo. W sklepach znaleźć można wiertarki o różnej mocy, z funkcją udaru i posiadające dodatkowe akcesoria. Osoby ceniące sobie kompaktowe wymiary i poręczność, mogą z kolei postawić na wiertarko-wkrętarki akumulatorowe.
W tym miejscu może pojawić się pytanie, czy warto inwestować w ciężkie młotowiertarki? Tego rodzaju sprzęt przyda się, jeżeli czeka nas wiercenie w betonie. Drewno jest bardziej podatne na obróbkę, a sama charakterystyka wiercenia jest bardziej oparta o “wcinanie”, a nie wybieranie i kruszenie materiału. Dlatego też bardziej istotne jest odpowiednie wiertło do drewna, niż wysokiej mocy sprzęt wiercąco-kujący.
Wiertła do drewna: rodzaje, budowa
Budowa wierteł do drewna dosyć znacząco różni się od tych do metalu czy betonu. Modele przeznaczone do drewna mają inną geometrię i wyposażone są w dodatkowe ostrza centrujące. W sprzedaży dostępne są różne rodzaje wierteł do drewna. Każdy z nich dysponuje inną charakterystyką pracy. Jakie są między nimi różnice?
Wiertła kręte – najpopularniejsza grupa wierteł do wiercenia w drewnie. Najczęściej wykonywane są ze stali nierdzewnej i przystosowane są do precyzyjnej obróbki drewna. Budowa wierteł krętych oparta jest o dwie krawędzie skrawające oraz ostrze centrujące, które zapobiega ślizganiu się wiertła po powierzchni materiału.
Wiertła spiralne – swoim kształtem wiertło to przypomina spiralę i nie odbiega znacząco od wcześniej omawianych wierteł krętych. Modele spiralne również wyposażone są w ostrze centrujące, jednak pozwalają wiercić na większą głębokość z zachowaniem odpowiedniej precyzji.
Wiertła frezowe (piórkowe) – dostosowane są do wiercenia otworów o większej średnicy, dochodzącej nawet do 45 mm. Niestety ich wadą jest niska precyzja wiercenia. Ten rodzaj wierteł do drewna nie posiada spiralnych rowków, lecz składa się z trójkątnego kolca centrującego i dwóch ostrzy bocznych, które wcinają się w powierzchnię drewna.
Wiertła cylindryczne (sedniki) – wykorzystywane są do przygotowania płaskich otworów nieprzelotowych. Najczęściej pod montaż zawiasów puszkowych. Część robocza tego typu wiertła składa się z dwóch noży i ostrzy obwodowych.
Otwornice – dosyć specyficzny rodzaj wierteł, przeznaczony do wykonywania otworów o dużych średnicach – nawet 210 mm. Swoim wyglądem przypominają puszkę zakończoną zębami. Nadają się również do wiercenia w tworzywach sztucznych.
⬇️ Polecane elektronarzędzia
Klucz udarowy 1″ Milwaukee M18 ONEFHIWF1-0X...
Klucz udarowy 1″ Milwaukee M18 ONEFHIWF1-0X One-Key (+ walizka)3 405,87 zł2 860,93 złMłot kujący SDS-MAX Milwaukee K500S
Młot kujący SDS-MAX Milwaukee K500S4 352,97 zł3 700,02 złMłotowiertarka pneumatyczna SDS-Plus Ryobi R18SDS-0
Młotowiertarka pneumatyczna SDS-Plus Ryobi R18SDS-0599,00 zł587,02 złMłotowiertarka SDS-Plus AEG PowerTools KH24IE
Młotowiertarka SDS-Plus AEG PowerTools KH24IE899,99 zł728,99 złObcinak hydrauliczny Milwaukee C12PC-0
Obcinak hydrauliczny Milwaukee C12PC-0822,87 zł691,21 zł
Wiercenie w drewnie wiertłem do metalu: czy jest możliwe?
Majsterkowicze mogą zadawać sobie pytanie, czy wiertłami do metalu można wiercić w drewnie? Trzeba mieć uwadze, że metal i drewno mają inną strukturę. Z praktycznego punktu widzenia dopuszcza się stosowanie wierteł spiralnych do metalu przy wykonywaniu otworów w drewnie. Trzeba jednak pamiętać, że otwory powstałe tą metodą, nie będą prezentować się za dobrze.
Kolejna kwestia to końcówka wiertła. Jak wcześniej wspomnieliśmy, te przeznaczone do drewna posiadają dodatkowe ostrze centrujące, które stabilizuje wiertło w pierwszej fazie wiercenia. Wiertła do metalu pozbawione są tego elementu, przez co mogą się ślizgać i prowadzić do zniszczenia powierzchni drewna. Jeżeli stajemy przed koniecznością użycia wiertła do metalu aby zrobić otwór w drewnie, skorzystajmy z punktaka aby zrobić delikatne zagłębienie w miejscu wiercenia. Ograniczy to ryzyko ślizgania się wiertła.
Wiercenie w drewnie: z udarem czy bez?
Spora część wiertarek, młotowiertarek czy wiertarko-wkrętarek wyposażona jest w funkcję udaru (mechanicznego lub pneumatycznego). System ten – w uproszczeniu – rytmicznie dopycha wiertło do obrabianego materiału, dzięki czemu oddziałuje na niego nie tylko siła skrawania wiertła, ale również siła uderzenia. To doskonałe rozwiązanie w przypadku wiercenia w betonie, cegle czy innych twardych i kruchych materiałach. Czy jednak udar sprawdzi się podczas wiercenia w drewnie?
Zasada i jednocześnie odpowiedź na zadane wyżej pytanie jest bardzo prosta: nie należy stosować udaru podczas wiercenia w drewnie, metalu i tworzywach sztucznych. W tych przypadkach wykorzystuje się wyłącznie siłę skrawania i ruch obrotowy wiertła. Udar w żadnym stopniu nie pomoże, a wręcz przeciwnie – może uniemożliwić sprawne i precyzyjne wiercenie.
Jak wiercić w drewnie i jakie obroty ustawić?
Prędkość obrotowa wiertła ma duże znaczenie. Z reguły im twardszy materiał, tym prędkość obrotowa powinna być mniejsza. Wychodząc z tego założenia można wysnuć wniosek, że podczas wiercenia w drewnie trzeba korzystać z wyższych prędkości obrotowych wiertarki. W dużej mierze jest to prawda.
W początkowej fazie wiercenia nie przesadzajmy jednak z granicznymi możliwościami naszego sprzętu. Początkowe wiercenie należy wykonać z małą lub średnią prędkością obrotową, tak aby wiertło mogło znaleźć “swoje miejsce” i się ustabilizować. Wywierajmy również niewielki docisk na wiertło. Jeżeli czujemy, że wiertło trzyma się w otworze, możemy zwiększyć obroty wiertarki.
Tutaj jednak cenna uwaga! Jeżeli otwór nie jest zbyt głęboki i jego wykonanie zajmie nam kilka sekund, możemy po ustabilizowaniu wiertła przejść do bardzo wysokich obrotów. Nie róbmy tego natomiast, jeżeli czeka nas dłuższa praca i głębszy otwór do wykonania. Im większa prędkość obrotowa, tym więcej ciepła powstaje na skutek tarcia wiertła o materiał. Przegrzane wiertło może uszkodzić ścianki otworu, a nawet je nadpalić. Mając do wykonania wiele otworów, odczekajmy chwilę pomiędzy wykonaniem kolejnych. Pozwoli to schłodzić wiertło, co jednocześnie wpłynie na jego żywotność.
Wiertarko-wkrętarka udarowa Milwaukee
Wiercenie pod kątem w drewnie – jak to zrobić?
Niekiedy sytuacja wymaga od nas wykonania otworu pod pewnym kątem. W pierwszej chwili wydaje się to niczym skomplikowanym. Dopiero podczas próby jego wykonania zdajemy sobie sprawę z trudności zadania, które na nas czeka. Co robić, gdy czeka nas wiercenie pod kątem w drewnie?
W sieci znaleźć można specjalne przystawki i szablony do wiercenia kątowego, które można wykorzystać również przy obróbce innych materiałów. Czy można zrobić takie coś samemu? Przy odrobinie kreatywności, oczywiście, że tak! Trzeba tylko wykonać element pomocniczy, który będzie miał krawędź nachyloną pod odpowiednim kątem do obrabianego materiału. Na taki przyrząd kładziemy wiertarkę, która trzymać będzie zadany kąt podczas całego procesu wiercenia.
Czy można wiercić pod kątem bez stosowania dodatkowych przyrządów? Jeżeli dysponujesz pewnym chwytem w rękach, możesz spróbować swoich sił aby wykonać takie zadanie. Od razu jednak ostrzegamy, że w przypadku ostrych kątów wiercenia, ostrze centrujące może nie zdać egzaminu i wymagane będzie napunktowanie powierzchni drewna. Sprawdź przy okazji pozostałe poradniki na naszym blogu, takie jak np. na czym polega cięcie wodą czy cięcie rur stalowych.
