Starannie wyszlifowane i zabezpieczone drewno wyróżnia się eleganckim wyglądem i wysoką praktycznością. Przy pomocy prostych narzędzi możemy szybko odświeżyć stare drewniane powierzchnie. Z powodzeniem zadbamy o kuchenne meble, blaty, stoliki, krzesła czy regały. Pozbędziemy się z nich wszelkich szorstkości i przygotujemy ich powierzchnię pod malowanie i lakierowanie. Jak się za to wszystko zabrać? Szlifowanie drewna wbrew pozorom nie jest skomplikowane i wymaga oprócz szczerych chęci użycia prostych narzędzi. Sprawdźmy, co będzie nam potrzebne, aby szybko i skutecznie wyszlifować drewnianą powierzchnię.
Dlaczego szlifujemy drewno?
W przeciwieństwie do wyrobów z metalu czy kamienia, drewniane meble i inne przedmioty z tego naturalnego surowca po pewnym czasie tracą swój pierwotny urok. Poza tym drewno nie jest tak odporne na uszkodzenia mechaniczne, jak np. wgniecenia, zadrapania czy odłamania. Z tych i wielu innych powodów bardzo często decydujemy się na odrestaurowanie drewnianych elementów poprzez zeszlifowanie ich powierzchni i późniejsze malowanie oraz lakierowanie. Dzięki temu zabezpieczamy drewniane przedmioty na kolejne kilkanaście lub nawet kilkadziesiąt lat.
Na czym polega szlifowanie drewna? Przede wszystkim celem tego działania jest wyrównanie i wygładzenie powierzchni obrabianego elementu. Jednocześnie pozbywamy się z niej starej farby, kleju oraz lakieru. Dzięki szlifowaniu drewno staje się bardziej jednolite i przygotowane do dalszego procesu obróbki, jakim jest impregnacja i malowanie drewna.
Techniki szlifowania drewna
Obecnie da się wyróżnić dwie techniki szlifowania drewna: ręczne oraz maszynowe. Jakie są pomiędzy nimi różnice? W zasadzie tyczą się one wykorzystywanych narzędzi. W przypadku szlifowania ręcznego stosujemy głównie papier ścierny o odpowiedniej granulacji. Ręcznie szlifowanie drewna to doskonałe ćwiczenie i sposób na zapoznanie się z tego rodzaju obróbką materiału. Dzięki temu możemy dostrzec w jaki sposób zachowuje się drewno poddane szlifowaniu i jak grubość papieru ściernego wpływa na uzyskane rezultaty. Co ważne, ręczne szlifowanie drewna lepiej sprawdzi się w przypadku miękkich odmian tego naturalnego surowca. Nieco twardsze drewno może już wymagać zastosowania profesjonalnego sprzętu mechanicznego.
Maszynowe szlifowanie drewna polega z kolei na wykorzystaniu odpowiednich elektronarzędzi lub sprzętu pneumatycznego. Dzięki temu cały proces trwa o wiele krócej. Niestety obsługa specjalistycznych urządzeń wymaga już nieco wprawy. Idealne efekty uzyskuje się w połączeniu obu technik szlifowania. Sprzęt mechaniczny doskonale sprawdzi się podczas szybkiego usuwania starych powłok lakierniczych i farby. Ręczne szlifowanie z kolei pozwala na zachowanie maksymalnej precyzji i dotarcie papierem ściernym w trudno dostępne miejsca.
Czym szlifować drewno?
Bez względu na to, czy przeprowadzamy ręczne, czy też maszynowe szlifowanie drewna, bazowym materiałem roboczym będzie dla nas papier ścierny. W przypadku obróbki ręcznej możemy wspomóc się np. klockiem, na który nakładamy papier, podczas gdy korzystając z elektronarzędzi musimy dysponować papierem ściernym o dedykowanych kształtach i wymiarach. Sprawdźmy zatem jakiego typu elektronarzędzia najlepiej sprawdzą się podczas szlifowania drewnianych przedmiotów.
Papier ścierny
Nie kwalifikuje się co prawda do elektronarzędzi, jednak bez niego nic nie wskóramy. Podczas obróbki drewna należy stopniowo przechodzić przez różne granulacje papieru – od niższego do wyższego. Z każdą kolejną gradacją papier staje się gładszy, a szlifowanie nim pozostawia coraz mniejsze zarysowania. A zatem jaka granulacja papieru ściernego będzie najlepsza podczas szlifowania drewna? Sporo zależy od twardości i pochodzenia przedmiotu. Jeżeli będzie to surowe drewno, wtedy nie obejdzie się bez papieru o bardzo niskiej gradacji rzędu 80-100. W przypadku grubych warstw kleju czy lakieru, koniecznie może stać się użycie jeszcze grubszego papieru o gradacji 40-60.
Szlifowanie drewna najczęściej kończy się na granulacji papieru 200-220 (oczywiście stopniowo przechodząc do tego poziomu). Finalnie jednak już po nałożeniu stosownych preparatów, szlifowanie będzie przebiegać dalej, ale wtedy w ruch pójdzie papier ścierny o wysokiej gradacji.
Informacja: Pamiętaj, aby po każdorazowej zmianie granulacji papieru, usunąć z powierzchni drewna wszelkie zanieczyszczenia, np. przy pomocy suchej ściereczki lub odkurzacza. W przeciwnym razie pozostawiony pył może rysować powierzchnię.
Szlifierka kątowa
Szlifierki kątowe to jedne z najpopularniejszych elektronarzędzi, które wykorzystywane są w domu oraz w budownictwie. Są wysoce funkcjonalne i można nimi nie tylko szlifować, ale również ciąć i polerować. Czy sprawdzą się jednak do szlifowania drewna? Jak najbardziej tak, aczkolwiek muszą być użytkowane bardzo ostrożnie i z wyczuciem. Wysoka prędkość obrotowa może sprawić, że zwyczajnie przypalimy powierzchnię drewna zamiast ją zeszlifować. Niemniej jednak przewodowe czy też akumulatorowe szlifierki kątowe sprawdzą się idealnie podczas zgrubnego szlifowania drewna.
Szlifierka oscylacyjna
Szlifierki oscylacyjne należą do bardziej specjalistycznych elektronarzędzi, aczkolwiek z racji swojej funkcjonalności, są coraz chętniej wybierane przez domowych majsterkowiczów. Tym bardziej, że ceny tego typu urządzeń zaczynają się już od niecałych 200 zł (w przypadku średniej klasy urządzenia, np. szlifierka oscylacyjna Ryobi RSS200-G). Wygląd szlifierek oscylacyjnych różni się dosyć znacząco od wcześniej omawianych szlifierek kątowych. Wersje oscylacyjne przypominają swoim kształtem prostokąt lub trójkąt. Szlifierki oscylacyjne polecane są osobom z niewielkim doświadczeniem, ponieważ działają na drewno w mało agresywny sposób i są przy tym bardzo proste w użyciu. Idealny sprzęt do szlifowania miękkiego drewna.
Szlifierka mimośrodowa
Szlifierki mimośrodowe posiadają okrągły kształt i są niejako połączeniem szlifierki kątowej ze szlifierką oscylacyjną. Zapewniają bowiem jednocześnie ruch obrotowy papieru wraz z ruchami oscylacyjnymi. Tym samym są znacznie wydajniejsze niż omawiane wyżej szlifierki oscylacyjne. Ich niewątpliwa zaletą jest to, że świetnie sprawdzają się podczas szlifowania większych powierzchni. Niestety minusem jest okrągły kształt narzędzia roboczego, przez co nie dotrzemy nim w trudno dostępne miejsca.
Szlifierka taśmowa
Szlifierki taśmowe cechują się bardzo wysoką wydajnością na sporej powierzchni. Między innymi z tego powodu idealnie sprawdzą się podczas szlifowania podłóg drewnianych. Niestety nie są one łatwe w obsłudze i mogą stanowić małe wyzwanie osobom bez doświadczenia w obróbce drewna.
Szlifowanie drewna na sucho czy na mokro?
Większość osób stwierdzi, że szlifowanie drewna na mokro nie może się udać. W końcu nie chcemy, aby drewniany przedmiot się odkształcił na skutek wilgoci. W tym miejscu trzeba jednak rozróżnić dwie rzeczy: "szlifowanie mokrego drewna" i szlifowanie drewna na mokro. Faktycznie celem szlifowania nie jest doszczętne zamoczenie przedmiotu w wodzie, ale zrobienie tego samego ze specjalnym papierem wodnym, który odporny jest na jej działanie.
Jak więc prawidłowo wykonać szlifowanie drewna na mokro? Przede wszystkim musimy pamiętać, że drewno poddane obróbce powinno zostać wcześniej zabezpieczone środkiem ochronnym. Dopiero wtedy możemy przystąpić do działania. Należy zamoczyć papier wodny w misce z wodą i zacząć szlifować nim powierzchnię drewna. Pamiętajmy, aby nie próbować tego ze zwykłym papierem ściernym, który po krótkiej chwili stanie się miękki i zacznie się odbarwiać. Najczęściej papier wodny jest koloru ciemno błękitnego lub czarnego, podczas gdy zwykły papier do szlifowania na sucho ma kolor ciemnoczerwony.
