Olej hydrauliczny – rodzaje, oznaczenia, parametry

Układy hydrauliczne w maszynach i urządzeniach budowlanych, wypełnione są specjalnymi olejami. Te z kolei można poddać różnej kwalifikacji i w praktyce istnieją różne rodzaje olejów hydraulicznych. W dzisiejszej publikacji przyjrzymy się temu nieco bliżej. Omówimy oznaczenia, rodzaje i właściwości oleju hydraulicznego.

Czym jest olej hydrauliczny?

Olej hydrauliczny to nieściśliwe medium robocze wykorzystywane w układach hydraulicznych różnych maszyn i urządzeń. Jego właściwości sprawiają, że można uzyskać bardzo wysokie ciśnienie w układzie, sprężając olej hydrauliczny do bardzo wysokich wartości. Tym samym zachodzi możliwość uzyskania sporej siły nawet w bardzo dużych układach hydraulicznych.

Innowacyjne oleje hydrauliczne produkowane są na bazie wyselekcjonowanych olejów parafinowych i dodatkowo wzbogacane o substancje antykorozyjne i przeciwutleniające. Tym samym dobry olej hydrauliczny skutecznie zabezpiecza układ maszyny przed szkodliwym działaniem wilgoci. Oleje hydrauliczne stosowane są m.in. w siłownikach maszyn, przekładniach hydrokinetycznych, amortyzatorach olejowych i układach hamulcowych.

Sprawdź oferowane przez nas urządzenia hydrauliczne!

Parametry olejów hydraulicznych

Dobór odpowiedniego oleju hydraulicznego powinien być podyktowany jego parametrami. Do takich cech zaliczają się:

lepkość kinematyczna — wyrażana jest w mm2/s. Lepkość zmienia się wraz ze wzrostem temperatury w układzie hydraulicznym.
temperatura zapłonu i płynięcia (°C);
odporność na utlenianie;
stabilność termiczna;
właściwości antykorozyjne;
filtrowalność;
właściwości smarne;
skłonność do wydzielania powietrza;
właściwości deemulgacyjne (wiążące cząsteczki wody).

Klasyfikacja olejów hydraulicznych

Obecnie klasyfikacja olejów hydraulicznych opiera się o dwie normy: DIN 51 524 oraz ISO/DIS 6743. Każda z tych norm posiada własne wyznaczniki i dzieli oleje hydrauliczne na różne sposoby. W przypadku normy DIN 51 524 mamy do czynienia z podziałem na 4 kategorie, podczas gdy norma ISO/DIS 6743 dzieli oleje hydrauliczne na 6 różnych klas (7 wliczając płyny pochodzenia syntetycznego). Najbardziej rzetelna wydaje się zatem klasyfikacja uwzględniająca obie te normy i taką też zastosujemy w poniższym podziale.

Olej hydrauliczny – rodzaje i oznaczenia

Przedstawiamy klasyfikację olejów hydraulicznych w oparciu o normy: DIN 51 524 oraz ISO/DIS 6743. Odpowiedniki dla normy DIN, zapisane są w nawiasach kwadratowych [ ].

HH – kategoria ta obejmuje oleje rafinowane pochodzenia mineralnego, bez jakichkolwiek dodatków wspomagających (np. antykorozyjnych). Tym samym takie czyste oleje hydrauliczne zalecane są do układów nie narażonych na skrajnie trudne warunki eksploatacji. Najczęściej oleje klasy HH stosuje się w starszych maszynach budowlanych i rolniczych.
HL [HL] – w tej kategorii znajdziemy rafinowane oleje hydrauliczne (mineralne) dodatkowo wzbogacone o różne środki antykorozyjne i konserwujące (spowalniające proces zużycia elementów). Tym samym wszystkie oleje klasy HL zaliczyć można do najbardziej uniwersalnych płynów, stosowanych w układach hydraulicznych o umiarkowanym obciążeniu.
HR – klasa rafinowanych olejów mineralnych, wzbogaconych środkami konserwującymi (przeciwutleniacze, środki smarujące, zabezpieczające) i różnymi modyfikatorami lepkości cieczy. Jest to dosyć rzadko spotykana klasa olejów hydraulicznych i najczęściej stosowana w układach hydraulicznych o umiarkowanym obciążeniu.
HM [HLP] – grupa olejów głęboko rafinowanych, przeznaczonych do układów hydraulicznych pracujących pod wysokim obciążeniem. Oleje klasy HM są dodatkowo wzbogacane o środki smarujące i konserwujące, a także inhibitory utleniania. Tym samym wspomniane oleje hydrauliczne w doskonały sposób chronią wszystkie podzespoły układu hydraulicznego – w tym pompę. Oleje HM (HLP) przystosowane są w pracy w maszynach narażonych na trudne warunki eksploatacji.
HV [HVLP] – do tej klasy zaliczyć można głęboko rafinowane oleje mineralne, przystosowane do pracy w układach narażonych na wysokie obciążenie i niekorzystne warunki pracy. Szeroka gama dodatków (środki smarujące, konserwujące, przeciwutleniacze, modyfikatory lepkości) zapewnia wysoką wydajność nawet podczas skrajnych wahań temperatury.
[HLPD] – to klasa obejmująca głeboko rafinowane oleje mineralne, które zawierają wszystkie rodzaje dodatków, co klasy HM/HLP. Cechą charakterystyczną olejów HLPD jest natomiast obecność detergentów, które stabilizują i podtrzymują właściwości oleju przez dłuższy czas. Klasa ta przeznaczona jest szczególnie do układów hydraulicznych, pracujących w bezpośredniej styczności z wodą.
HG – w tej klasie znajdują się oleje o takich samych właściwościach co oleje HM. Różnicą jest natomiast zwiększona ilość środka smarującego, dzięki czemu zwiększa się odporność udarowa oleju, a płyn świetnie sprawdza się w układach pracujących pod bardzo dużym obciążeniem.